Sucre blijft leuk, we zijn met name fan van de overdekte markt, vlakbij het centrale plein. Hier ontbijten we ’s ochtends voor 80 cent per persoon en krijgen dan een grote bak met fruit en yoghurt; super begin van de dag! We hebben bijna al onze maaltijden op de markt gebruikt. ’s Middags aten we bijvoorbeeld vaak een broodje met heerlijke Chorizo worstjes. Omdat de afdeling met de restaurantjes eigenlijk alleen in de middag open was, konden we hier ’s avonds niet terecht. Omdat we weinig vertrouwen in de Boliviaanse restaurants hadden, had de markt wel onze voorkeur. De eerste avond wisten we niet dat de stalletjes op tijd dicht gingen en uiteindelijk hadden we geluk en was er nog een stalletje open. De volgende avond waren we op de ‘fast food’ afdeling van de markt aangewezen, opvallend genoeg was deze wel de hele avond open. En wat eet een Boliviaan als fast food? Een Boliviaan eet graag een Paillitas. Dit is een bord met zowel friet als rijst (rijst wordt overal bij gegeten, zelfs in combinatie met pasta), daarbij een bieflapje, een Chorizo worstje, een gebakken ei, gebakken tomaat en ui, een gebakken banaan en de gezonde versie heeft ook nog wat sla. Echt een caloriebom en helaas niet zo heel erg smakelijk. Ook hier is het fast food goedkoper dan de reguliere maaltijden; deze avond hadden we voor totaal €2,40 onze goedkoopste Zuid-Amerikaanse maaltijd. Aangezien veel Bolivianen heerlijk van de maaltijd genoten, lijkt het erop dat ze onze mening niet delen.

Sucre is leuk omdat er een leuke ontspannen sfeer hangt, verder zijn de mensen hier een stuk aardiger. Opvallend genoeg wordt deze mening door meer Nederlanders gedeeld, want er is een heuse Nederlandse gemeenschap. Een van onze favoriete kroegjes was Café Amsterdam en weer andere Nederlanders hadden een koffietentje geopend; uiteraard noemen ze het geen Dutch Coffee shop. Café Amsterdam is door een Nederlandse (Linda) opgezet en hier krijgen kansarme jongeren die vanaf het platteland naar de stad zijn getrokken een kans om een toekomst op te bouwen. Niet alleen kunnen ze in de kroeg werkervaring opdoen, de winst uit de kroeg wordt ook gebruikt om ontwikkelingsprojecten te initiëren. Wat wil je nog meer; drinken voor een goed doel! In het koffietentje hebben we voor het eerst sinds ruim 8 maanden stroopwafels en een appelflap gegeten. Toegegeven de appelflap was duidelijk een Boliviaanse versie, al was het erg leuk om deze dingen na maanden weer te eten. In de kroeg hadden ze ook nog wat drop en hierdoor was de nostalgie helemaal compleet. Om eerlijk te zijn missen we het Nederlandse eten niet enorm; het was gewoon lekker om dergelijke dingen weer te proberen.

Vrijdagavond gaan we (uiteraard voor het goede doel, hahaha) lekker even de stad in. Niels heeft geluk want de avond begon met voetballen. Vrijdagavond was het de start van de Copa del America (het EK van Zuid-Amerika) en als openingswedstrijd spelen Bolivia en Argentinië tegen elkaar. Daarna kwam er een gezellige band. Opvallend genoeg speelde het kleine Bolivia en het machtige Argentinië gelijk; 1-1. De Bolivianen vierden het alsof ze de cup gewonnen hadden! Erg gezellige avond, zeker ook dankzij de band.

Omdat onze bus naar Santa Cruz pas rond 16.00h vertrok hadden we de volgende ochtend nog de gelegenheid om door de stad te slenteren; even nog lekker de tijd voor een terrasje met een mooi uitzicht over de stad. Gewoon een heerlijke ochtend.

Uiteraard vertrok de bus naar Santa Cruz niet op tijd en deze keer hadden we voor onze laatste busreis door Bolivia (ongeveer 16 uur non-stop) de slechts mogelijke bus. Aan de buitenkant kon je o.a. zien dat de meeste roetsplekken goed doorgeroest waren en dat de banden totaal geen profiel hadden. Binnen was het niet veel beter; er zaten grote scheuren in de bekleding en via een touwtje moesten we de ramen vastbinden (helaas niet helemaal succesvol, de wind voelde je nog gewoon); niet de beste uitgangspositie voor een trip van 16 uur. We proberen dergelijke praktijken te voorkomen door goed naar een geschikte bus organisatie te zoeken. Maar als je een kaartje koopt kun je de bus niet zien en krijg je afbeeldingen van een perfecte bussen te zien. Zeer waarschijnlijk rijden deze bussen nog niet eens in Bolivia en is het een plaatje van internet. Het blijft dus een loterij en deze keer hadden we iets minder geluk.

Opvallend genoeg (of misschien hebben we onze standaard zodanig verlaagd dat we dergelijke omstandigheden goed aankunnen) hebben we nog redelijk kunnen slapen en daarnaast kwam de bus ook nog redelijk op tijd aan.

In Santa Cruz krijgen we weinig tijd om even van de busrit bij te komen. We hadden gedacht om even makkelijk een taxi naar het centrum te nemen (in Zuid-Amerika, net zoals in Azië, is het niet ongewoon dat het busstation zo’n 2 kilometer buiten het centrum ligt) en dat we daarna in het centrum een hotelletje zouden zoeken. Normaal gesproken hoef je in Zuid-Amerika met uitzondering van Bolivia, nauwelijks te onderhandelen en toen we een paar taxi chauffeurs gesproken hadden, hadden we in de gaten dat we deze keer zelfs stevig moesten onderhandelen. Voor 2 km vroegen ze in verhouding met taxi’s in Sucre 3 tot 4 keer zoveel! We kwamen er vervolgens niet uit en uiteindelijk namen we een half uur later maar de lokale bus naar het centrum; ook prima vervoer.

Wel werd ons gelijk duidelijk dat de mensen in Santa Cruz veel minder gezellig zijn en veel minder bereid zijn om je te helpen, erg jammer. In het centrum vonden we redelijk snel een hotel en konden vervolgens nog even lekker slapen.

Naast de houding van de mensen in Santa Cruz moesten we ook erg aan het weer wennen. Tijdens onze nachtbus hadden we het Andes gebergte achter ons gelaten en in Santa Cruz zitten we vervolgens een stuk lager. Normaal gesproken betekent dit dat het een (stuk) warmer is, helaas is het tegenovergestelde waar. Doordat we een stuk lager zitten, zitten we ook weer onder de wolken en omdat er daarnaast een nog een harde wind waait is het ijskoud. Hopelijk hebben we morgen meer geluk.

Maandag is het inderdaad een stuk aangenamer, blijkbaar hadden we zondag pech. Er is veel meer zon en nog belangrijker; de wind is weg. Ook zijn er veel meer mensen op straat en dat brengt ook gelijk veel meer sfeer. Vandaag hadden we ook geprobeerd om een toertje naar een regenwoud te regelen, maar hier hebben we toch vanaf gezien. De (Nederlandse) eigenaar van het bureautje is gewoon te eerlijk en hierdoor zijn we niet overtuigd dat we iets unieks missen als we er niet heen gaan. We kunnen mooie bomen en misschien wat dieren zien, al geeft hij direct aan dat je die beter in de Pantanal kunt zien. En laat dat nu net onze volgende bestemming zijn. De Nederlander maakt ons enthousiaster voor de Pantanal dan de regio die hij probeert te verkopen. We besluiten daarom om diezelfde dag nog door te reizen; hoe eerder we in de Pantanal zij hoe beter!

De rit van Santa Cruz naar de grens met Brazilië doen we per trein en dat lijkt ons hartstikke leuk. Ondanks een klein stukje in de buurt van Machu Picchu, hebben we in geen maanden meer met de trein gereden. We vertrekken rond 16.00h en de volgende ochtend moeten we rond 8.00h in de grensplaats Quijarro aankomen. De eerste uren waren erg comfortabel; leuk uitzicht (apart om na weken van alleen maar (kale) bergen weer weilanden en bossen te zien) en het was lekker warm in de trein. Toen we rond 22.00h wilden gaan slapen merkten we al snel dat het snel kouder begon te worden. Na een paar uur leek het wel of we in een vrieskist zaten, het was ijskoud! We hadden eigenlijk gedacht dat we dergelijke praktijken achter ons hadden gelaten, maar Bolivia blijft Bolivia. Toen rond 6.00h de zon op kwam waren onze tenen als twee klompjes ijs; je voelde ze bijna niet.

Wel zijn we redelijk op tijd in Quijarro aangekomen en omdat de grens dichtbij het station was, stonden we een uur later compleet met alle stempels in Brazilië. Weer een nieuw avontuur!

Het grootste verschil met de rest van Zuid-Amerika is uiteraard het verschil in taal; Spaans v.s. Portugees/Braziliaans. Ondanks dat we verre van vloeiend Spaans spreken, hebben we ons in de eerste maanden erg goed kunnen redden en dit voordeel mis je direct in Brazilië. Het is weer echt handen en voeten werk en gelukkig hebben we een vertaalboekje bij ons, daarnaast zijn de mensen erg behulpzaam.

Onze eerste bestemming Brazilië is de grensplaats Corumba, we hoeven dus niet gelijk de bus in. Vanuit deze stad starten we woensdag met een vierdaagse toer om de Pantanal te bezoeken. Zoals we eerder schreven staat dit gebied bekend om de enorme verscheidenheid aan dieren en dat willen we uiteraard graag zien. In het gebied slapen we lekker weer in tentjes en het wordt dus een echt avontuur.

De Pantanal is een enorm gebied dat gedeeltelijk onder water staat, in het regenseizoen staat het zelfs voor meer dan 90% onder water. Dankzij het overvloed aan water kun je hier veel vogels vinden, met daarnaast veel zoogdieren en kaaimannen (soort zoet water krokodil). Een erg leuk gebied dus om ‘wild life’ te spotten. Grofweg is het in twee gebieden te verdelen; het noorden en het zuiden. In het noorden is er een nationaal park en in het zuiden wordt het gebied voornamelijk door boeren bewoond. Omdat je vanuit Bolivia bijna direct in het zuidelijk gebied uitkomt kiezen we voor het zuidelijke deel, daarnaast ligt het noordelijke gebied zo’n 500 km van ons vandaan.

Omdat de Pantanal zo’n beetje in elke reisgids als een ‘must see’ terugkomt, hadden we verwacht dat het gebied massaal door toeristen wordt bezocht. In het zuiden is het tegenovergestelde waar; alleen een handje vol toeristen bezoekt dit deel van de Pantanal. Dit komt vermoedelijk doordat het gebied in het uiterste zuidwesten ligt (voornamelijk mensen van en naar Bolivia komen hier), maar ook omdat het gebied in sommige delen van het jaar slecht bereikbaar is; dankzij de overstromingen spoelen bruggen en wegen elk seizoen weg. Uiteraard vinden we het geen probleem dat we niet bumper aan bumper met andere toeristen staan. Zeer waarschijnlijk zal het in de komende jaren veranderen; het gebied heeft veel potentieel.

Deels gebaseerd op het bovenstaande hadden we verwacht dat we in zeer basis omstandigheden zouden overnachten en dat bleek deels waar te zijn (we moesten de eerste nacht bijvoorbeeld in hangmatten i.p.v. tenten slapen), al was het over het algemeen erg prima. Wat ons als eerste opvallend zijn niet zo zeer de hangmatten, maar de enorme hoeveelheid muggen; honderden! En opvallend genoeg zijn we in deze paar dagen maar een paar keer gebeten.

Eén van de beste dingen was onze gids, dit keer hadden we erg veel geluk met onze gids. Hij heeft ons veel leuke plekjes laten zien. Net zoals op Borneo moet je actief zijn om wat te kunnen zien en dat hebben we dan ook gedaan; zowel te voet, als met een bootje, als met een auto hebben we de jungle bezocht. Daarnaast hebben we ook op piranha’s gevist; erg leuk en ze smaken nog prima ook! En ook deze keer hebben we helemaal mooie en bijzondere dieren en vogels gezien. De meest bijzondere waren reuze otters, (echte) toekans en prachtige papagaaien soorten. Verder hebben we in het water ook op een paar meter afstand van kaaimannen gestaan! Maak jullie maar geen zorgen, er is niets gebeurd. Ze zijn banger voor jou dan dat jij voor hen moet zijn. Wel is het erg indrukwekkend om in het water naast zo’n oer beest te staan. We zullen weer wat foto’s op de site zetten. Het was weer een heel ander natuur gebied en daar zijn we uiteraard naar op zoek. En ook hier hebben we weer leuke en bijzondere mensen ontmoet. De meeste bijzondere (en ook erg aardige) was een Brit die in het verleden een zodanige financiële klapper heeft gemaakt dat hij op z’n 30^e met pensioen kon. Sindsdien (nu al 12 jaar) heeft alleen maar gereisd. Bijzondere verhalen gehoord en veel leuke tips voor volgende reizen gehad. Als wij maar….

Zaterdagmiddag zijn we verder gegaan en aan het eind van de dag zijn we in het plaatsje Bonito aangekomen. Hier blijven we één of twee dagen en gaan dan door naar een ander hoogtepunt van Zuid-Amerika; de watervallen van Iguazu. Deze watervallen liggen op de grens van Brazilië en Argentinië en omdat beide kanten erg mooi zijn, gaan we voor één dag Brazilië verlaten. We hebben mensen in de Pantanal ontmoet die er geweest zijn en deze waren enorm enthousiast; we hebben er zin in!

Tot dan.

Groetjes,

Lisette en Niels ©